ذرات گرد و غبار و آلاینده های موجود در هوا توسط چشم غیر مسلح قابل روئیت نیستند. قطر این ذرات کوچک حدود ۱۰ میکرون است.ذرات گرد و غبار توسط خودروها، صنایع، نیروگاه‌ها، سوخت‌ها ، کشاورزی و برخی منابع طبیعی دیگر تولید می‌شوند.

آلودگی هوا موضوعی جهان‌گیر است. ذرات آلودگی از راه دهان و بینی وارد ریه‌ها می‌شوند و می‌توانند باعث مشکلات ریوی و قلبی_عروقی شوند. آلودگی هوا پنجمین عامل مرگ و میر در جهان است. آلاینده های گازی حاصل ازنیروگاه های حرارتی یکی ازمهم ترین منابع آلوده کننده محیط زیست محسوب می شود و گرد و غبار حاصل از تولید سیمان نیز یکی از مهم ترین نگرانی های زیست محیطی شناخته می شود. افزایش غلظت گرد و غبار ناشی از کارخانه سبب انتقال این آلاینده ها(که ممکن است حاوی مواد محرک و خطرناک باشد) به سمت مرکز شهر و مناطق مسکونی می گردد. بنابراین، توصیه می شود که از سیستم ها و روش های جدید و هوشمند استفاده شود.

شاخص کیفیت هوا، عددی است که توسط نهادهای دولتی استفاده می‌شود تا در اختیار عموم قرار می‌گیرد و میزان آلودگی هوا را مشخص می‌کند. این شاخص بر اساس چند آلاینده مشخص می‌شود: PM2.5، PM10، ازن، SO2، NO و CO

سنسور تشخیص غبار در هوا با سیستم تشخیص نور مادون قرمز عمل میکند سنسور گرد و غبار، با استفاده از روش پخش نور لیزر، اندازه ذرات را مشخص می‌کند و با عبور (مکش) ذرات (معمولا توسط یک فن داخلی) از داخل دستگاه، تعداد ذرات را می‌شمارد. واحد اندازه‌گیری ذرات گرد و غبار موجود در هوا،  است .فرستنده و گیرنده تعبیه شده در این ماژول می تواند میزان بازتابش گرد و غبار موجود در هوا را تشخیص دهد . علاوه بر آن می تواند دود موجود در هوا را نیز تشخیص دهد و خروجی ولتاژ دهد. این سنسور برای اندازه گیری میزان آلودگی هوا استفاده می شود.اساس عملکرد این سنسور شمارش ذرات موجود در هوا می باشد.

يك ديود مادون قرمز و يك فتو ترانزيستور به صورت قطري به گونه اي در سنسور قرار گرفته اند كه مي توانند پرتوهاي نوري ساطع شده از ذرات گرد و غبار هوا را تشخيص دهد. اين ساختار براي تشخيص ذرات بسيار ريز موجود در هوا مانند دود سيگار نيز مؤثر است. اين سنسورها عموماً در سيستم هاي تصفيه هوا كاربرد دارند.